Radary F-16 Fighting Falcon

AN/APG-66

AN/APG-66(V)2, nowe bloki zmodernizowanego radaru pochodzą z późnych wersji AN/APG-68

Radar AN/APG-66 pierwotnie zaprojektowany został przez firmę Westinghouse (później wykupioną przez Northrop Grumman) dla myśliwca F-16 Fighting Falcon z którym to wszedł do użycia w 1979 roku. Jest to lekki radar pulsowo-dopplerowski działający w paśmie X (6.2 do 10.9 GHz) przeznaczony do wykrywania celów na średnich odległościach (do 150 km). Stacja radiolokacyjna waży 164 kg, zajmuje objętość 1.3 m³.

AN/APG-66(V)1 – Udoskonalona wersja zaprojektowana dla zmodernizowanych F-16A/B ADF (ang. Air Defense Fighter – myśliwiec obrony powietrznej). W wersji tej poprawiono zdolność do wykrywania małych celów oraz dodano możliwość „podświetlania” celu wiązką dla naprowadzanych półaktywnie pocisków AIM-7 Sparrow

AN/APG-66(V)2 – Kolejna modernizacja określana jako Fire Control Radar – radar kontroli ognia, zaprojektowana dla F-16A/B MLU (ang. Mid-Life Update – modernizacja maszyn w średnim wieku). Wymianie uległa większość elementów elektronicznych radaru zajmujących się generacją i odbiorem sygnału (w większości pochodzą one z AN/APG-68(V)5 – pozostawiono jednak starą antenę) co zaowocowało dramatycznym wzrostem możliwości. Radar może śledzić do 10 celów powietrznych oraz naprowadzać do sześciu pocisków z aktywną głowicą radiolokacyjną AIM-120 AMRAAM, dodano nowe tryby pracy wspomagające atak na cele naziemne. Zasięg wykrycia i śledzenia celu wzrósł o 25%, wzrosła odporność na zakłócenia elektroniczne, zmalała masa i objętość.

AN/APG-66(V)2A – Wersja z ulepszonym modułem obróbki sygnału (szybszy procesor oraz więcej pamięci). Zdolności mapowania zostały ulepszone do poziomu bliskiego radarom SAR. Radar ten zastosowany został na zmodernizowanych samolotach F-16 A/B MLU Belgii, Danii, Holandii i Norwegii.

AN/APG-66(V)3 – Zubożona wersja eksportowa APG-66(V)2 zaprojektowana dla Tajwanu. Posiada możliwość naprowadzania AIM-7F Sparrow.

Łącznie wyprodukowano 2.936 radarów AN/APG-66 wszystkich wersji.

AN/APG-68

AN/APG-68(V)9 instalowany na esportowych samolotach block 50+/52+

Radar ten zaprojektowany był od początku by przewyższać APG-66 pod każdym względem, posiada większy zasięg, więcej trybów pracy (w tym mapowanie terenu i tryby powietrze-ziemia) oraz większą rozdzielczość. Kolejną istotną nowością była zdolność do współpracy z pociskami AIM-120 AMRAAM. Podobnie jak poprzednik jest to radar pulsowo-dopplerowski. Prace nad stacją rozpoczęły się w 1980 roku (czyli zaraz po przyjęciu APG-66 na uzbrojenie), pierwsze dostawy radarów (zamontowanych na pierwszych F-16 C/D block 25) miały miejsce w 1984 roku. Początkowo radar miał poważne problemy z oprogramowaniem który były przyczyną opóźnień, większość problemów została rozwiązana do 1987 roku.

AN/APG-68(V)1 – Wersja opracowana dla F-16C/D block 40/42, jako odpowiedź na żądania Kongresu by zredukować koszty nowej wersji F-16. Zastosowano m. in. nowe moduły pamięci EPROM.

AN/APG-68(V)2 i AN/APG-68(V)3 – AN/APG-68(V)2 jest eksportową wersją AN/APG-68. Radary eksportowe pracują na innej częstotliwości niż zainstalowane na maszynach amerykańskich. Opracowana później (V)3 posiada dodatkowe udoskonalenia dające większą niezawodność, udoskonaloną obróbkę sygnałów oraz większą ilość trybów pracy. Łącznie powstały 833 radary AN/APG-68(V)2 i (V)3 wyeksportowane do Bahrajnu, Egiptu, Grecji, Izraela, Korei Południowej, Singapuru oraz Turcji.

AN/APG-68(V)5 – W 1989 roku US Air Force postawiło za cel zwiększenie niezawodności radarów do wartości trzycyfrowej. Choć głównym celem powstania nowej wersji była niezawodność posiada ona również ulepszoną obróbkę sygnału (zastosowano HSIC Programmable Signal Processor – programowalny procesor sygnałowy DSP), prezentację oraz przesył danych. Wersja ta stosowana była na F-16 C/D bl 50/52.

AN/APG-68(V)7 i AN/APG-68(V)8 – Eksportowe  wersje AN/APG-68(V)5 montowane na eksportowych samolotach F-16C/D block 50/52. (V)7 został dostarczony Korei Południowej (20 sztuk) i Singapurowi (również 20 sztuk). (V)8 dostarczono Egiptowi i Grecji.

AN/APG-68(V)9 – Najnowsza wersja rodziny APG-68 stosowana w eksportowych samolotach block 50+/52+ i advanced block 50+/52+. Wersja ta posiada o 33% zwiększony zasięg nad (V)5, zdolność do mapowania terenu z wysoką rozdzielczością (tryb SAR – Synthetic Aperture Radar), inne udoskonalenia zmniejszą koszt serwisu i obsługi. Wersja ta dostarczona została zamówiona przez użytkowników z Chile, Grecji, Izraela, Omanu, Pakistanu, Polski i Turcji. Przewidywana produkcja – 430 egzemplarzy.

AN/APG-68(V)10 – Oznaczenie pakietu modernizacyjnego zamówionego przez US Air Force dla radarów APG-68(V)5, do standardu odpowiadającego APG-68(V)9. Program ten został skasowany w 2007 roku.

AN/APG-80

Początkowo określany jako APG-68(V)5 agile-beam radar (ang. radar ze zwinną wiązką) – radar z nową anteną AESA (ang. Active Electronically Scanned Array – antena z aktywnym skanowaniem elektronicznym). Antena taka zbudowana jest z niezależnych modułów nadawczo-odbiorczych dzięki czemu radar posiada większą odporność na zakłócanie, większą niezawodność oraz może wykonywać kilka zadań jednocześnie oraz nowe techniki pracy np. z wykorzystaniem tzw. hoopingu częstotliwości – co pozwala zmniejszyć prawdopodobieństwo wykrycia emisji radaru. Zdolnośc wykrycia celu powietrznego wzrosła dwukrotnie względem AN/APG-68(V)5. Radar stanowi wyposażenie F-16E/F block 60 dostarczonych Zjednoczonym Emiratom Arabskim oraz block 70 proponowanego Indiom.

inne wersje

Radar AN/APG-66NZ w nosie A-4 Skyhawk

AN/APQ-164 – Jest to specjalna wersja radaru APG-66 zaprojektowana dla bombowca B-1 Lancer. Stacja radiolokacyjna jest tu częścią sytemu ofensywnego bombowca, wspomaga ona nawigacje, namierzanie celów oraz możliwość lotu według rzeźby terenu. Znaczący nacisk położono na utrudnienie wykrycia emisji generowanych przez radar.

AN/ARG-1 – Wersja AN/APG-66(V)2 użyta w modernizacji Argentyńskich A-4AR Fightinghawk.

AN/APG-66NZ – Wersja w którą w ramach projektu KAHU wyposażone zostały nowozelandzkie A-4 Skyhawk.

AN/APG-66H – Wariant AN/APG-66 wyposażony w mniejszą antenę przeznaczony dla samolotów BAe Hawk 200.

AN/APG-66J – Wersja opracowana dla modernizowanych, japońskich F-4EJ.

AN/APG-66NT – Wariant w który wyposażone zostały samoloty T-39 US Navy.

AN/APG-66(T47) – Wariant w który wyposażone są samoloty OT-47.

J/APG-1

Radar J/APG-1, jak wszystkie typowe radary AESA nie posiada ruchomej anteny

Radar stworzony dla japońskiego samolotu Mitsubishi F-2 powstałego, jako rozwinięcie F-16 block 40. Samolot posiada m.in. powiększony nos, co umożliwia zainstalowanie większego radaru niż w F-16. J/APG-1 w swoim czasie był awangardową konstrukcją, (obok AN/APG-79) był jednym z pierwszych radarów AESA użytych na seryjnych samolotach klasy myśliwca. Jego rozwój nie obył się jednak bez problemów. Bycie pionierem w danej dziedzinie nie jest łatwe, japoński radar po wprowadzeniu sprawiał duże problemy zarówno, jeśli chodzi o osiągnięcie zakładanych parametrów, jak i niezawodność. Według oficjalnych deklaracji obecnie problemy te zostały rozwiązane. Wyprodukowano około 100 radarów tego typu.

Autor: Paweł K. Malicki.